De voordelen van samen casussen bespreken

Meike van der Ree is huisarts in Zwolle. Ze vertelt over de proeftuin waarvan zij de trekker is: ‘structureel overleg ouderenzorg tussen huisarts en specialist ouderengeneeskunde’. “Ik vind ouderenzorg als huisarts leuk en belangrijk, maar ik maakte me ook zorgen over de tijd die het kost en de impact daarvan op de praktijk. Ik dacht erover na hoe je dit beter kan organiseren en of ik hierin wat kon betekenen.” Ze kwam in aanraking met het project Versterking eerstelijns ouderenzorg in de regio Zwolle en ging (samen met specialist ouderengeneeskunde Guendolen Lantinga) aan de slag met de proeftuin.

Ervaringen en voorbeelden inventariseren
De complexiteit van ouderenzorg in de huisartsenpraktijk neemt toe en vraagt om specifieke kennis en ervaring. Structureel overleg met een specialist ouderengeneeskunde kan de huisarts hierbij ondersteunen, bijvoorbeeld tijdens een kernteamoverleg of door deelname aan een multidisciplinair overleg (MDO). “Huisartsen zijn hierover soms terughoudend,” legt Meike uit. “Ze denken dat het veel tijd kost en twijfelen over de opbrengst.” Daarom besloot ze bij MDO’s aan te sluiten om ervaringen en voorbeelden te inventariseren.

Enthousiasme bij deelnemers
Meike zocht contact met vijf huisartsenpraktijken en is aanwezig geweest bij een MDO die in zo’n praktijk wordt gehouden. Na het betreffende overleg spreekt ze met de huisarts of de praktijkondersteuner over hun ervaringen. “Wat tot nu toe opvalt, is dat iedere vorm van een structureel overleg anders georganiseerd is,” zegt Meike. “De omvang varieert van klein tot groter, de frequentie verschilt en ook wie het coördineert. Ook welke zorgverleners er bij het overleg aanwezig zijn, is wisselend.” Wat echter overal overeenkomt, zijn de positieve ervaringen. “Iedereen die ik spreek, is enthousiast over de voordelen. Het is prettig om elkaar te kennen, de korte lijnen werken goed en er is een brede betrokkenheid van bijvoorbeeld wijkzorg en casemanagers dementie. Als je vastloopt in een ingewikkelde casus helpt het om dit met collega’s, ieder vanuit een eigen perspectief en expertise, te bespreken en met hun input daarna kun je vaak weer verder. Als je het goed organiseert, helpt het om de juiste taken bij de juiste persoon neer te leggen.”

De waarde van structureel samenwerken
Meike merkt dat structureel overleg met andere zorgverleners in de eerste lijn verschillende voordelen kan bieden. Sommige praktijken zijn net opgestart en nog wat zoekende, terwijl andere praktijken er al tien jaar mee bezig zijn. Een grote groepspraktijk met jarenlange ervaring ziet zelfs dat er minder nieuwe casussen in het MDO worden besproken. Herhalende vragen worden eenvoudiger beantwoord naarmate men meer ervaring opbouwt.
Wat overal naar voren komt, is dat het overleg werkplezier oplevert, men ervan leert en de korte lijntjes het werk vergemakkelijken. “Ook de tijdsinvestering valt mee: sommige overleggen vinden elke zes weken plaats, weer andere drie of vier keer per jaar. Een uitdaging blijft dat er geen vergoeding is voor deze overleggen.” Niet alleen de professionals ervaren voordelen van het houden van een MDO. “Patiënten voelen zich gehoord als hun casus wordt besproken. En zelfs als er geen oplossing is, geeft het bespreken van een casus met andere zorgverleners de patiënt soms al rust.”

Gewoon doen
Meike heeft een aantal tips voor huisartsen die met een MDO aan de slag willen: “Begin klein, geef het proces tijd om te groeien en ga ermee aan de slag. Vraag hulp bij collega-huisartsen of praktijkondersteuners die al ervaring hebben met het opzetten van een MDO. Een ander leuk idee dat ze tegenkwam, is het organiseren van een informele netwerkborrel voordat je een MDO gaat starten, zodat zorgverleners elkaar op een laagdrempelige manier leren kennen.

Breder perspectief
Ook Meikes werkplezier is toegenomen sinds zij zelf deelneemt aan MDO’s. Maar ook het bezig zijn met de proeftuin is voor haar een verrijking. “Het is inspirerend om met andere huisartsen te leren en te ontdekken hoe zij hun praktijk organiseren. Ik vind het leuk om meer te leren van de verschillende invalshoeken en de mogelijkheden om samen te werken.” Dit bredere perspectief motiveert haar om verder te gaan en andere praktijken te ondersteunen. Meike wil praktijken helpen die willen starten door over haar ervaringen te vertellen of eens een keer aan te sluiten. Wat Meike ook opvalt, is dat praktijken soms onzeker zijn over hun aanpak. “Na een gesprek blijkt dan dat ze eigenlijk al heel goed bezig zijn!” In september wordt er een voorlichtingsavond georganiseerd over ouderenzorg. Ook hier zal Meike haar bevindingen delen.