Er verandert nu en de komende jaren heel wat in onder meer de zorg en het wonen. Wat Henk van de Pol, voorzitter van de Seniorenraad Zwolle, opvalt, is dat er vaak ‘over’ in plaats van ‘met’ ouderen wordt gepraat. Daar zou hij graag verandering in zien. Ook Willy Hoek, manager van woonzorgcentrum De Havezate in Zwolle, is het daar mee eens. “We moeten het samen doen!”
In de doe-stand
“Namens de Seniorenraad kom ik bij veel bijeenkomsten met professionals,” vertelt Henk. “Ouderen zelf ontbreken daar. Er wordt over hen gepraat in plaats van ze er bij te betrekken en hun inbreng te laten geven.” Bij de bijeenkomsten van Regionale versterking eerstelijns ouderenzorg kwam hij Bianca Talen van Zwolle Doet en Annemarie van der Kolk van Wijz tegen. Samen met hen én met vertegenwoordigers van de eerstelijnszorg wil hij een bijeenkomst organiseren waarin ouderen kunnen meepraten en meedenken over hoe zij wonen, zorg en leefomgeving voor zich zien. “We moeten niet te veel blijven praten, maar in de doe-stand komen.” Hij kwam via Annemarie in contact met Willy die betrokken is bij het project de Havezate. De gemeente Zwolle heeft met verschillende initiatiefnemers de gebiedsvisie Zwartewaterallee ontwikkeld. De Havezate bevindt zich binnen dit gebied. Door deze twee initiatieven te koppelen wordt gewerkt aan een toekomstgerichte benadering van ouderenzorg in de wijk Holtenbroek, waarbij de senioren betrokken worden. Willy: “In deze buurt gaat er heel wat gebeuren, deltaWonen gaat woningen slopen en nieuwbouw starten, er komen 100 extra woningen bij. De Havezate ligt midden in het gebied en willen we nog meer verbinden met de wijk. Samen met de gemeente Zwolle, deltaWonen, Vereen en RIBW hebben we een gezamenlijke visie ontwikkeld om te komen tot ‘Een toekomstbestendig thuis in een prachtige omgeving, waar mensen omzien naar elkaar’. Wij willen ontschotten en meer naar een community toe. Samen met buurtbewoners – waaronder ouderen – willen we daar graag aan werken!”
Verandering
Henk en Willy zien dat er al heel veel gebeurt in Zwolle. “Er zijn veel bijeenkomsten waarin je veel dezelfde partijen ziet die met elkaar praten over samenwerken en de toekomst. Dat is heel goed, maar inbreng van de bewoners ontbreekt nog.” Beiden zien ook dat wat er al is meer verbonden zou kunnen worden. “Er zijn al zoveel mooie activiteiten voor senioren hier in de wijk,” vertelt Willy en het is belangrijk om dat wat er ligt aan elkaar te verbinden. Door verbindingen te leggen, kunnen we nog meer mensen bereiken.” Henk beaamt dat: “De goede dingen moet je behouden. Tegelijkertijd zie ik dat er wel vernieuwing en anders denken nodig is. Als mensen in een verpleeghuis gaan wonen, verliezen ze als het ware hun identiteit. Deze overgang zou je anders moeten organiseren. Niet met zo’n harde ‘knip’.” Daar is Willy het mee eens: “Wat er al was, moet doorgaan. Wij moeten bij de bewoner aansluiten.” Beiden zien wel hobbels, bijvoorbeeld als het gaat om mantelzorg. “Het is niet zo simpel. We zouden meer naar een wij-samenleving moeten, waarin je in je straat of buurt naar elkaar omkijkt. Elkaar onderling helpen, daar waar het kan. Mensen moeten immers ‘meer’ gaan werken als gevolg van de vergrijzing, maar tegelijkertijd wordt er meer van je gevraagd als het gaat om het zorgen voor ouderen.”
Bewustwording
In de proeftuin is het streven naar bewustwording. Henk: “Ik zie het in mijn eigen omgeving. Het praten over ‘morgen’ is niet populair en ook lastig. Het gaat vaak om het nu genieten en ‘als ik later ouder word en zorg nodig heb, dan zal er wel een oplossing zijn.’ Maar dat is een misverstand. Dat die zorg er zal zijn als je hem nodig hebt.” Willy vult aan: “Door de dubbele vergrijzing, meer ouderen en minder mensen om voor die ouderen te zorgen, ontstaat er een probleem. ‘U vraagt, wij draaien’, kan dan niet meer. Gelukkig zijn we al bezig met veel partijen om hierop voor te sorteren op meerdere vlakken, zorgtechnologie, maar ook anders organiseren. Daarin speelt de eerste lijn een belangrijke rol.” Beiden proberen vooral ook huisartsen te betrekken. “Die hebben een spilfunctie, maar zullen ook hun zorg anders kunnen organiseren. Heel veel van de vragen die ze krijgen, gaan niet over huisartsenzorg, maar over welzijn. Als je dat anders weet op te lossen, gaat dat helpen. Het gaat erom dat je elkaar kan vinden en versterken. Want je hebt elkaar nodig.”
Zaadjes planten
Binnen het project streven ze naar het organiseren van een bijeenkomst in het eerste kwartaal van 2025. “Er gebeurt al veel waardoor zaadjes op verschillende plekken worden gezaaid,” zegt Henk. “Dan gaan er op 1000 plekken bloemen bloeien.” Hij is er dan ook voorstander van om het er ook met de jeugd over te hebben. “Eigenlijk moet je het op de basisschool al bespreken om een cultuurverandering te krijgen naar omzien en zorgzaamheid voor elkaar.” Willy besluit: “Bij ieder van ons moet de knop om. ‘Wat kan ik zelf doen? Wat kunnen we samen doen?’ We delen de verantwoordelijkheid met elkaar. Met elkaar kun je creatief nadenken over de vraagstukken. Mooi als we mensen uit de wijk daar bij kunnen betrekken! Ik weet nu al dat dat veel gaat opleveren!”
Meer info over de proeftuin.